ارتباط بین ریزساختار با خواص فیزیکی و مهندسی ماسه‌سنگ‌ها، با تاکید بر درصد کانی کوارتز

ترکیب، بافت و ریزساختار سنگ‌ ها بر روی ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی آن‌ ها، مانند وزن مخصوص، سرعت موج فشاری و موج برشی و مقاومت کششی و فشاری آنها مؤثر هستند. یکی از پارامترهای مهم در بخش ریزساختار سنگ‌ها، درصد کانی کوارتز می‌باشد. در این پژوهش، هدف بررسی تأثیر ویژگی‌های کانی‌شناسی ماسه‌سنگ‌ها بالاخص درصد کانی کوارتز بر روی خواص فیزیکی و مکانیکی سه گروه ماسه‌سنگ با میانگین درصد کوارتز کم (کمتر از 65 درصد)، متوسط (مابین 65 تا 80 درصد) و بالا (بیشتر از 80 درصد) می‌باشد. تعداد 26 نمونه از جنوب استان زنجان جمع‌آوری و طی برنامه‌ی جامعی از آزمون‌های مکانیک سنگی، ویژگی‌های کانی‌شناسی و پارامترهای مهندسی مانند وزن مخصوص خشک، درصد تخلخل، سرعت موج فشاری و آزمایش کششی برزیلی تعیین و ارتباط آنها با استفاده از آنالیز رگرسیون تک متغیره بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد که ترکیب کانی‌شناسی بر روی ویژگی‌های مقاومتی تأثیرگذار بوده و با افزایش درصد کانی کوارتز در نمونه‌ها دو پارامتر فیزیکی وزن مخصوص خشک و سرعت موج فشاری و پارامتر مکانیکی مقاومت کششی برزیلی افزایش می‌یابند. همچنین با توجه به همبستگی مابین پارامترهای فیزیکی می‌توان سرعت موج فشاری را با تقریب مناسبی با استفاده از پارامتر تخلخل برای ماسه‌سنگ‌های مناطق مورد مطالعه پیش‌بینی نمود.